Με αφορμή τις εκδηλώσεις, που αναφέραμε στο προηγούμενο δημοσίευμα, για τα180 χρόνια από την ανακήρυξη της πόλης του Ναυπλίου ως πρώτης πρωτεύουσας της Ελλάδας με τον ερχομό του Ιωάννη Καποδίστρια έλαβα ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο από το φίλο μου Δημήτρη Γεωργόπουλο (Ιστορικό – Αρχειονόμο).
ΠΟΤΕ ΑΝΑΚΗΡΥΧΘΗΚΕ ΤΟ ΝΑΥΠΛΙΟ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ;
Φέτος συμπληρώνονται 180 χρόνια από την άφιξη στην Ελλάδα του αείμνηστου Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια. Όπως κάθε χρόνο ο δήμος Ναυπλίου σε συνεργασία με άλλους φορείς της πόλης έχει προγραμματίσει διάφορες καλλιτεχνικές και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις. Στην πρόσκληση που έστειλε ο κος Δήμαρχος υπάρχει μια ανακρίβεια. Συγκεκριμένα αναγράφεται ότι οι εκδηλώσεις γίνονται «Για τα 180 χρόνια από την ανακήρυξη της πόλης του Ναυπλίου ως πρώτης Πρωτεύουσας της Ελλάδος με τον ερχομό του Ιωάννη Καποδίστρια».
Καταρχήν θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το Ελληνικό Κράτος που «ιδρύθηκε» την 1 Ιανουαρίου 1822 με τη διακήρυξη της Α΄. Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου (Πιάδας) βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση προς την τουρκική αυτοκρατορία. Έτσι, η έδρα των οργάνων της Διοίκησης, Κυβέρνησης και Βουλής, άλλαζε ανάλογα με τις καταστάσεις. Μάχες κατά των Τούρκων με νίκες ή ήττες, εμφύλιοι πόλεμοι και άλλα πολλά αποτελούσαν καθοριστικούς παράγοντες, που επέβαλλαν τη μετακίνηση της έδρας της Διοίκησης. Ενδεικτικά αναφέρω ότι από την αρχή του 1822 μέχρι τις 4 Μαΐου 1827 τα διοικητικά όργανα μετακινήθηκαν σε περίπου 20 πόλεις και χωριά με κυριότερα την Κόρινθο, την Τρίπολη, την Αίγινα και το Ναύπλιο, άλλοτε τυπικά, δηλαδή με νόμο ή ψήφισμα και άλλοτε άτυπα.
Η Γ΄. Εθνοσυνέλευση στη Β΄ σύνοδό της στην Τροιζήνα εξέδωσε «Το Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος», με το οποίο μετέβαλε τη μορφή του πολιτεύματος. Έτσι, η μέχρι τότε «Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος» αντικαταστάθηκε από την «Ελληνικήν Πολιτείαν». Δηλαδή, το Κράτος «εισήλθεν εις δευτέραν μορφήν πολιτειακής οργανώσεως , μη προσωρινής»[1]. Από την ίδια συνέλευση στις 3/4/1827 εκλέχθηκε και ψηφίστηκε «ο κόμης Ιωάννης Καποδίστριας ………… Κυβερνήτης της Ελλάδος» για 7 χρόνια.
Η ίδια συνέλευση στις 4 Μαΐου 1827 «Θεωρούσα ότι κατάλληλος καθέδρα της Κυβερνήσεως άλλος τόπος δεν είναι προς το παρόν ειμή το Ναύπλιον».
Ψηφίζει
Α΄. «Η πόλις του Ναυπλίου διορίζεται Καθέδρα της Κυβερνήσεως και της Βουλής»……
Η ανακήρυξη, λοιπόν, του Ναυπλίου ως πρωτεύουσας δεν έγινε το 1828 αλλά στις 4 Μαΐου του 1827.
Τέλος, θα μπορούσε ο εορτασμός να είναι για τα 180 χρόνια από την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια στο Ναύπλιο, που ήδη από το προηγούμενο έτος είχε ανακηρυχθεί πρωτεύουσα.
Δ.Χ.Γεωργόπουλος
Ιστορικός – Αρχειονόμος
[1] Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Το Ναύπλιον έδρα της κυβερνήσεως (1823-1834), Ναυπλιακά Ανάλεκτα ΙΙΙ (1998), σ. 119. Στο άρθρο αυτό η συγγραφέας διαπραγματεύεται το θέμα της « πρωτεύουσας» του νεοελληνικού κράτους με κάθε λεπτομέρεια.