Ήθη και έθιμα από τις Απόκριες εκ του νομού Αργολίδος

Ήθη και έθιμα από τις Απόκριες εκ του νομού Αργολίδος.

Λαογραφική εργασία – 1968

Περίοδος των Αποκρέω

Καθ’ όλην την περίοδον των Αποκρέω και ιδιαιτέρως την πρώτην Κυριακήν και Καθαράν Δευτέρα εγένοντο τα εξής:

Παλαιότερον συμφωνούσαν οι γείτονες και εμαζεύοντο εις το σπίτι ενός εκ των συμμετεχόντων εις την συμφωνία γειτόνων και συνέτρωγον τα φαγητά των ευχόμενοι «καλές αποκριές». Τελειώνοντας το φαγητό άρχιζαν το τραγούδι δια του στόματος κυρίως, και δια του γραμμοφώνου ή και δια μουσικών οργάνων (κλαρίνο, φλογέρα, νταούλι κλπ).

Όλοι μαζί οι συντρώγοντες τραγουδούσαν και εχόρευον πιασμένοι χέρι – χέρι γύρω από το τραπέζι. Κατά την διάρκεια του τραγουδιού και του χορού καθ’ ένας κρυφά από τον άλλον εις ιδιαίτερον μέρος μεταμφιέζετο εις τον λεγόμενον «μασκαρά» και ο πρώτος εμφανισθείς «μασκαράς» έπιανε πρώτος το χορό.

Οι μεν γυναίκες ενεφανίζοντο με στολήν κυρίως βλαχοπούλας, οι δε άντρες με την στολή του Εύζωνα (τσολιά), του καουμπόϋς και άλλες στολές. Οι καουμπόϋς ντυμένοι, επάνω στο άλογο καβάλα, εγύριζον απογευματινές και βραδυνές ώρες τις γειτονιές και την κεντρική πλατεία ρίχνοντας στον αγέρα με πιστόλια και κουμπούρες.

Επίσης στις περισσότερες γειτονιές άναβαν φωτιές και γύρω – γύρω από τη φωτιά εχόρευαν οι μασκαράδες γείτονες και οι σταθμεύοντες καουμπόϋς κερνώντας αυτούς οι γείτονες «μεζέ και κρασί».

ΖΤις φωτιές τις άναβον όχι δια να θερμανθούν αλλά δια να βλέπουν να χοτεύουν.

Αυτά μου είπεν, ο προ τινών ετών, αποθανών Ι Μπόμπος ετών 81, εις μία τυχαίαν συζήτησίν μου επ’ αυτού του θέματος.

Σήμερον (Απρίλης 1968) δεν παρατηρείται τίποτα, παρά μόνον ο δια ραδιοφώνου χορός εις γειτονιές με ελάχιστους μασκαράδες και κυρίως μη μεταμφιεσμένα άτομα.

ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ

Από την Παρασκευή το βράδυ ετοιμάζουν οι νοικοκυρές το σιτάρι (κόλυβα) στο δίσκο με σταφίδες ξανθιές, μαύρες, ρόδι, ζάχαρη κλπ. Στην επιφάνεια σχηματίζουν σχήμα σταυρού από ζάχαρη, σταφίδες, ρόδι κλπ.

Κατά την ώρα της προετοιμασίας του σιταριού οι νοικοκυρές ανάβουν το κανδήλι, ένα κερί μαύρο και λιβανίζουν κατόπιν το σιτάρι.

Το Σάββατο το πρωί πηγαίνουν στην εκκλησία το δίσκο με το σιτάρι, την προσφορά με το σχήμα του σταυρού εις το μέσον και το χαρτί με γραμμένα ονόματα προσφιλών αποβιωσάντων προσώπων. Το σιτάρι το τοποθετούν εις το ξύλινον τραπέζι το οποίον ευρίσκετε εις την εκκλησία με εντός αυτού (του σιταριού) αναμμένα μαύρα κεριά σε σχήμα σταυρού. Η προσφορά με το χαρτί των ονομάτων δίδεται εις τον ιερέα εμμέσως. Κατά το τέλος της λειτουργίας ο ιερεύς διαβάζει τα ονόματα των αποθανόντων και βγαίνοντας οι γυναίκες από την εκκλησία μοιράζουν το σιτάρι δια να εύρουν συγχώρεσιν οι αποθνήσκοντες.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ

Την ημέραν αυτήν τρώγουν γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, τυριά, γιαούρτι κλπ). Παλαιότερον ακόμη και σήμερον, εις περιορισμένην έκτασιν, τρώγουν αφού φτιάξουν τα λεγόμενα «φτιαχτά μακαρόνια», φτιαχμένα από της νοικοκυράς τα χέρια με καλό ζυμάρι.

Παλαιότερα επίσης την ημέρα της Τυρινής έτρωγον και εχόρευον μέχρι τα μεσάνυχτα ευχόμενοι καλή σαρακοστή. Μετά το τέλος του χορού και φαγητού η νοικοκυρά χωρίς αναβολή πλένει τα πιάτα δια να μη τα βρη άπλυτα η ημέρα της Καθαράς Δευτέρας.

Την Καθαρά Δευτέρα παλαιότερα ακόμη και σήμερα, κυρίως παλαιότερα, ενήστευαν τρώγοντας ψωμί, ελιές, κρεμμύδι και πίνοντας κρασί.

ΠΗΓΗ

Λαογαρφική εργασία ηθών και εθίμων (από θρησκευτικής πλευράς) Νομού Αργολίδας.

Σχετικά και πολύ ενδιαφέροντα άρθρα

από την Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού