Έντουαρντ Έβερετ,

Σελίδες Ημερολογίου

στην περιοχή μας.

Ο ΑΜEΡΙΚΑΝΟΣ ΛΟΓΙΟΣ καi πολιτικός Έντουαρντ Έβερετ γεννήθηκε στη Βοστώνη το 1794. Σπούδασε θεολογία στις ΗΠΑ και κλασική φιλολογία στη Γερμανία, ενώ ταξίδεψε στην Αγγλία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Τουρκία.

Διετέλεσε διευθυντής του περιοδικού North American Review», κυβερνήτης της Μασσαχουσέττης (1836-1840), πρεσβευτής της Αμερικής στο Λονδίνο (1841-1845), πρόεδρος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ (1846-1852), υπουργός Εξωτερικών (επί προεδρίας Φίλμορ) και γερουσιαστής. Ένθερμος φιλέλληνας, ο Έβερετ τάχθηκε υπέρ της Ελληνικής Επανάστασης και της ανάγκης να υποστηριχθεί επισήμως, ενώ συμμετείχε σε οργανώσεις πολιτών για την οικονομική και πολιτική στήριξη των Ελλήνων. Πέθανε στη γενέτειρα του το 1865.

 

 

7 Μαΐου 1819

Φτάσαμε στην Κόρινθο σήμερα στις τρεις το μεσημέρι. Ο δρόμος είναι κυρίως ορεινός και βγαίνει πότε στη μία και πότε στην άλλη θάλασσα. Όταν μπήκαμε στον Ισθμό, που σωστά ονομάζεται έτσι, νομίζαμε πως θα ακούσουμε και τις δύο θάλασσες να μουγκρίζουν, καθώς βρισκόμασταν στο μέσον.

Δεν υπάρχουν αξιόλογα ερείπια της Κορίνθου, εκτός από επτά όμορφες δωρικές κολόνες στον κήπο ενός Τούρκου, που μερικοί τις αποδίδουν σε έναν ναό της Ήρας και άλλοι σε έναν του Απόλλωνα. Είναι τέσσερις στο πλάι και τρεις μπροστά. Η νεότερη Κόρινθος είναι μια τουρκική πόλη δευτέρας κατηγορίας υποτελής στον πασά του Μοριά. Αλλά ο διοικητής της, ο Κιαμίλ μπέης, είναι ένας από τους πλουσιότερους άνδρες της Τουρκίας. Τα εισοδήματα του υπολογίζονται σε ένα εκατομμύριο πιάστρα ετησίως. Ένας Έλληνας έμπορος, προς τον οποίο είχαμε συστατικές επιστολές, μας έδωσε μια συστατική γι αυτόν ο οποίο βρισκόταν τότε στην Τριπολιτσά.

8 Μαΐου 1819

Πήραμε τον δρόμο της Νεμέας για το Άργος. Ίχνος από την πόλη της Νεμέας δεν σώζεται, εκτός από τρεις δωρικούς στύλους του ναού της και τα ερείπια ενός άλλου ναού ή κτιρίου εκεί κοντά. Γύρω από τους τρεις όρθιους στύλους υπάρχει ένας ολόκληρος σωρός από ερείπια, αλλά το υπόλοιπο της πεδιάδας εκεί είναι τελείως άδειο.

Από τη Νεμέα προχωρήσαμε στο Χαρβάτι, ένα χωριό κοντά στην αρχαία πόλη των Μυκηνών. Ο Θησαυρός του Ατρέα ή ο τάφος του Αγαμέμνονα που συναντούμε εδώ

είναι σίγουρα ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της αρχαιότητας. Η πέτρα πάνω από την είσοδο είναι επιβλητική. Πλάι σε αυτόν τον τάφο βρίσκεται ένας άλλος, που

έχει εν μέρει ανασκαφεί. Η Πύλη των Λεόντων με απογοήτευσε. Την περίμενα σε μεγαλύτερη κλίμακα. Σχεδόν μου φαινόταν σαν έργο κάποιας μεταγενέστερης εποχής, που μιμούνταν την αρχαία τέχνη.

Αντί να πάμε απευθείας στο Άργος, στείλαμε τις αποσκευές μας, και εμείς λοξοδρομήσαμε προς την Τίρυνθα, τα αρχαιότερα τείχη που σώζονται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σωστά τα ονομάζουν κυκλώπεια, αφού διαφέρουν πολύ από την πολυγωνική τειχοποιία. Ο κάμπος του Άργους καλλιεργείται λαμπρά. Η θέα του κόλπου και του Ναυπλίου είναι εξαίσια. Στο Άργος δεν μπορούσαμε να βρούμε κατάλυμα μέσα στην πόλη, γιατί στο παρελθόν κάποιος ξένος τους είχε φέρει πανούκλα. Θα πρέπει να είχαν περάσει δύο ή τρεις μήνες από τότε που είχαν πανούκλα εκεί. Κάποιοι Άγγλοι περιηγητές, που πέρασαν ένα δεκαπενθήμερο πριν από εμάς, φοβούνταν να έρθουν στο Άργος και η καραντίνα στην Πάτρα μόλις είχε τελειώσει για όσους έρχονταν από εκεί. Υποχρεωθήκαμε να σταματήσουμε στο λιμάνι και εκεί να βγούμε από ένα δωμάτιο που μας είχε παραχωρηθεί από κάποιον ντόπιο αξιωματικό, ο οποίος, με το που μπήκαμε στο δωμάτιο, απομάκρυνε όλα μας τα στρωσίδια και έτσι αναγκαστήκαμε να κοιμηθούμε σε έναν ανοιχτό διάδρομο. Αντέγραψα μια μεγάλη επιγραφή στον περίβολο.

 

9 Μαΐου 1819

Σήμερα κινήσαμε για την Τριπολιτσά. Καθώς ο αγωγιάτης μας γνώριζε πως η πανούκλα βρισκόταν στον κάμπο της Τριπολιτσάς, απέτρεψε την επίσκεψη μας στη Μαντινεία, λέγοντάς μας πως υπήρχε και εκεί.

Τίποτα δεν θα μπορούσε να είναι πιο απόμακρο από κάθε συνειρμό σχετικά με την Αρκαδία από ό,τι οι συνθήκες μέσα στις οποίες μπήκαμε. Αυτό το τμημα της Αρκαδίας, εξαιτίας των ψηλών βουνών που το περικυκλώνουν, είναι πολύ λιγότερο ήπιο από ό,τι. θα περίμενε κανείς, ενώ ο κάμπος της Τριπολιτσάς, αντί για τη σφύζουσα γονιμότητα που είχαμε συναντήσει την προηγουμένη στον κάμπο του Άργους, είναι σχετικά άγονος και ξερός. Και άλλωστε η πανούκλα τριγυρνά σε όλα τα χωριά. Περάσαμε κατευθείαν κάτω από το Στενό, που είναι τελείως εγκαταλελειμμένο γιατί όλοι οι κάτοικοι έχουν πάει στα βουνά για να γλιτώσουν από τη μοιραία επιδημία. Δώδεκα πέθαναν σε αυτό το χωριό και δεκατρείς σε ένα άλλο που βρίσκεται επίσης σε κάποια απόσταση από το Ἀργος.

ΠΗΓΗ

Edward Everett, «Σελίδες ημερολογίου 1819»,

Εισαγωγή –Μετάφραση-Σχόλια, Άντεια Φραντζή, Το Βήμα περιηγήσεις, 2010.