ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΙΣ

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

“…Εις την οδόν την εκ της Νεμέας άγουσαν εις τας Μυκήνας, Τριτόν το πάλαι καλουμένην, φαίνονται ίχνη των τροχιών εις τον βράχον εγχαραγμένα η δε ετέρα η εκ των Κλεωνών εις τας Μυκήνας καί το Αργος φέρουσα, ούσα μάλλον επίτομος καί διά τούτο Κοντοπορία καλούμενη το πάλαι, εφύλαξεν εισέτι το αρχαίον αυτής όνομα, διότι Κοντοπόρεια λέγεται έτι.

Αι Μυκήναι, ένδοξος πόλις του Ατρέως καί Αγαμέμνονος, την όποίαν ό Όμηρος καλεί Ευρυάγειαν καί Ευκτίμενον πτολίεθρον, καταστραφείσαι από την ζηλοτυπίαν των Αργείων, σώζουσιν εισέτι μέγα μέρος του παλαιού αυτών περιβόλου, ο οποίος ενομίζετο από τους αρχαίους έργον των Κυκλώπων · τα δέ υπόγεια οικοδομήματα του Ατρέως και των παίδων αυτού, ένθα ήσαν οι θησαυροί των χρημάτων αυτών  είναι άξια θαυμασμού δια το κολοσσαίον τού οικοδομήματος και τον όγκον των λίθων  προς δε το βόρειον του κωνοειδούς οικοδομήματος ήτον πιθανώς ο τάφος των.

Τα γιγαντιαία τείχη της αρχαιοτάτης Τίρυνθος, έργα Κυκλώπεια, σώζονται εις τινα μέρη, εις τινα δε και εξηφανίσθησαν. Εις την Ναυπλίαν, εκτός των κατά την άκραν αυτής (τανύν Ιτζικαλέ καλουμένην) σωζομένων λειψάνων του αρχαίου τείχους, εις την πόλιν αυτήν κατά την οικίαν του Νικολάου Πατραζικαίου φαίνονται λείψανα του περιβόλου της πόλεως ταύτης, και πλησίον τούτων τρύπαι εξ ών έδενον τα πρυμνήσια εις το νεώριον της Ναυπλίας. Εκ τούτου εξάγεται ότι η θάλασσα τό πάλαι ανυψούτο μέχρι τούτου του μέρους.

Εις την Επίδαυρον κατά το μέρος το καλούμενον τό πάλαι ιερόν, το οποίον εφύλαξεν εισέτι το αρχαίον του όνομα, σώζεται ακέραιον το θέατρον των Επιδαυρίων, θέας άξιον εισέτι, και νυν δια την αρμονίαν της οικοδομής και το κάλλος του. Είναι δε εν των μεγίστων θεάτρων της Ελλάδος, έργον του Πολυκλείτου γίνεται δε ήδη φροντίς περί του καθαρισμού των βαθμίδων αυτού από των παρασίτων θάμνων, οίτινες φυέντες μεταξύ των πετρών, συντείνουσιν εις το να τας διασπώσι.

Το Άργος, η αρχαιοτάτη πόλις των Ηρωϊκών χρόνων, είναι Ευρυάγεια εισέτι και νυν. Αι πλείσται των εκκλησιών του, όπου διετηρήθησαν αρκεταί επιγραφαί, κατέχουσι θέσεις αρχαίων ναών. Το θέατρον του σώζεται εις καλήν κατάστασιν καί εκαθαρίσθη κατά το 1824 από τινας Έλληνας· η δε άκρα αυτού Λάρισσα καλουμένη σώζει τινάς επιγραφάς. Τάς ανεκδότους τούτων, καί εξόχως μίαν περίεργον του Αργους θέλομεν δημοσιεύσει εις εν των εξής φυλλαδίων. Πρός το νότιον του θεάτρου τούτου φαίνονται ίχνη και ενός άλλου πιθανώς αρχαιοτέρου.

Εις το όρος αυτού το πρός βορράν, καλούμενον το πάλαι Εύβοια, σώζονται λείψανα του περίφημου ναού της Ήρας πολιούχου των Αργείων.

Μικρά λείψανα του φρουρίου Οινόης σώζονται άνωθεν του ποταμού Ερασίνου, κατά το όρος καλούμενον τα νυν Ξηροβούνι. Τοιαύτη είναι η κατάστασις και του Φρουρίου των Υσιών, κειμένου κατά την οδόν την από της Αργείας εις την Μαντινείαν άγουσαν. Τα ερείπια ταύτα φαίνονται επί του όρους δεξιόθεν ερχομένων εις το πεδίον της Τριπόλεως.

  Εισερχόμενοι εις την Αρκαδίαν δια της τρίτης οδού καλουμένης κλίμακος το πάλαι, παρατηρούμεν ίχνη βαθμίδων της οδού ταύτης επί του βράχου. Καταβαίνοντες δε εις αυτήν βλέπομεν το Αργόν πεδίον, το οποίον εισέτι λιμναζόμενον μένει αγεώργητον…”

ΠΗΓΗ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1837