Σύντομη διαμονή στην τέως πρωτεύουσα – Μια πόλις που είναι ζωντανό εθνικό μουσείο και τουριστικό κέντρο. 1953
ΠΗΓΕΣ: Εφημερίδα “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ” 12/04/1953, Φωτογραφίες από την Ομάδα Facebook “Παλαιές φωτογραφίες του Ναυπλίου”.
Οι Βενετσιάνοι θέλοντας να εξάρουν την ομορφιά της την ωνόμασαν Νάπολι Ντι Ρωμάνια. Κ’ είναι στ’ αλήθεια ωραίο το Ναύπλιο, η ιδιότυπη αυτή και γραφική πόλις, που καθρεφτίζεται φιλάρεσκα στα νερά του Αργολικού κόλπου. Το Ναύπλιο δίνει την εντύπωσι ενός πολύτιμου παληού ιστορικού βιβλίου με κιτρινισμένα από τον καιρό φύλλα και και ξεθωριασμένα εξώφυλλα. Είναι ένα μεγάλο και πολύ ενδιαφέρον Εθνικό Μουσείο και μια μικρή καλοβαλμένη κι αρχοντική πόλις. Μια μινιατούρα θά ‘λεγε ωχρή, ξεθωριασμένη από το χρόνο. Ένα παληό πορτρέτο καρφωμένο πάνω στους βράχους του Παλαμηδιού. Κάθε γωνιά της έχει τη δική της ιστορία ν’ αφηγηθή. Και δεν μπορούσε να γίνει αλλοιώς αφού μέσα σε τόσο μικρό χώρο έπρεπε να χωρέσουν οι αιώνες. (… ακολουθεί μία σύντομη ιστορική αναδρομή***)
Εκείνο που κάνει ευχάριστη εντύπωσι στον ξένο που πρωτοέρχεται σήμερα στο Ναύπλιο είναι η καθαριότης της πόλεως κι η ευγένεια θάλεγα, η τουριστική συνείδησις των κατοίκων της. Πρόθυμοι να σας δώσουν τις πληροφορίες που θέλετε, πολλές φορές αναλαμβάνουν με κάποια υπερηφάνεια να σας οδηγήσουν στα αξιοθέατα.
Στα γραφικά του Ναυπλίου στενά σοκάκια περιπλανάσθαι και πάντα κάποιος θα βρεθή για να σας κατατοπίση.
- Εδώ λίγο ψηλότερα είναι η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος. Εκεί που σκότωσαν οι Μαυρομιχαλαίοι τον Καποδίστρια.
Προχωράτε προς τα εκεί και πάντα κάποιος άλλος θα βρεθή για να συμπληρώση όλες τις λεπτομέρειες της δολοφονίας.
Εδώ πίσω από κείνο το τζαμί ήσαν κρυμένοι οι δολοφόνοι. Να απ’ αυτό εδώ το σημείο ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης πυροβόλησε. Να και το βλήμα. Και σας δείχνει πάνω στο μάρμαρο της πόρτας το σημάδι. Κι η αντικρινή γειτόνισσα θα σας ολοκληρώση το ιστορικό.
- Ήταν το πρωί της Κυριακής στις 27 Σεπτεμβρίου του 1831, που όπως συνήθιζε ήρθε ο Κυβερνήτης να εκκλησιασθή.
Προχωράτε και συναντάτε ένα ερειπωμένο πολυόροφο σπίτι.
- Ήταν τ’ αρχοντικό του Σταμάτη Μπουδούρη θα σας πληροφορήσουν. Του ήρωα καπετάνιου της Επαναστάσεως από την Ύδρα. Διαβάστε αν θέτε την επιηγραφή πάνω από την είσοδο.
Και διαβάζεις: “Ναύπλιο, 1842, Ιανουάριος 25. Οίκος περικαλλής κυρίου Σταματίου Μπουδούρη…”
Κάποτε θα ήταν περικαλλής. Τώρα εγκαταλελειμμένος σέρνει τα 113 χρόνια του έτοιμος να καταρρεύση.
Εδώ το πρώτο Γυμνάσιο της Ελλάδος. Σ’ αυτό εδώ το φαρμακείο μετέφεραν τον Καποδίστρια θανάσιμα πληγωμένο. Να το σπίτι του Άρμανσμπεργκ. Εδώ έμενε ο Όθων…
Σε κάθε βήμα και ένα μνημείο. Στην παραλία μια πυραμίδα στημένη για να μας θυμίζει την οφειλή μας, ευγνωμοσύνη προς τους Γάλλους φιλέλληνες που αγωνίσθηκαν κι έδωσαν τη ζωή τους για την ανεξαρτησία της Ελλάδος. Λαξευμένος σ’ ένα βράχο ο Λέων των Βαυαρών ένα έργο του Στίγγελ και μια προσφορά του Λουδοβίκου του Α’, πατέρα του Όθωνα, στην μνήμη αυτών που έπεσαν για την ελευθερία μας.
Σε κάθε δρόμο, σε κάθε γωνιά, και μια ανάμνησις.
Όλα αυτά τα μνημεία, η θεαματική ομορφιά της πόλεως κι ακόμα η γειτνίασις του με τους αρχαιολογικούς χώρους της Επιδαύρου, των Μυκηνών και της Τίρυνθος καθιστούν το Ναύπλιον κέντρο με εξαιρετικό τουριστικό ενδιαφέρον.
Ο Τουρισμός όμως έχει την Αχίλλειον του πτέρνα. Κι αυτή είναι η έλλειψις ξενοδοχείων. Τα έξη ξενοδοχεία δεν έχουν τις δυνατότητες να φιλοξενήσουν περισσότερους από 180 επισκέπτας. Αυτός ήταν ο λόγος που ο τουρισμός έκτισε ένα ξενώνα, αλλά χωρίς και με αυτόν να δοθή η ποθητή λύσις. Γιατί με τα 25 κρεβάτια που θα προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα και θα προσφερθούν από 1ης Μαϊου με τους άπλετους περιττούς χώρους, τα ιδιαίτερα λουτρά, τα χώλλ, τα προχώλλ, τις μεγαλοπρεπείς βεράντες του και την παραμυθένια πολυτέλειά του, χωρίς να εξυπηρετούν τουριστικές ανάγκες θα βρίσκωνται σε μια χτυπητή αντίθεση με τα υπόλοιπα ξενοδοχεία.
Αν επρόκειτο να εξυπηρετηθούν οι λίγοι που θα μπορούσαν να πληρώσουν για αυτούς ακριβώς απέναντι στον ξενώνα στέκει το γραφικό νησάκι Μπούρτζι, άλλοτε προπύργιο του λιμανιού. Κάποτε εδώ έμεναν οι δήμιοι. Σήμερα ένας έξυπνος επιχειρηματίας το έκανε ξενοδοχείο και “σφαγιάζει”, πιστός στην παρόδοση, τους λιγοστούς πελάτας στους οποίους προσφέρει την ξεχωριστή απόλαυσι να κοιμηθούν εκεί που άλλοτε έμεναν οι δήμιοι…
Ο ξενών δεν πρόκειται να εξυπηρετήση τις τουριστικές ανάγκες του Ναυπλίου. Ο ξένος φοιτητής με το ισχνό του κομπόδεμα που φθάνει σαν μακρινός και πιστός εραστής των αρχαιοτήτων μας, λίγο σκοτίζεται για τη σύγχρονη πολυτέλεια. Παζαρεύει ακόμα και το χιλιάρικο.
Οι Ναυπλιώτες είναι εξωργισμένοι με το κτίριο αυτό που σαν αρχιτεκτονική είναι έξω από το ρυθμό της πόλεως των και που δεν εξυπηρετεί τις πραγματικές τουριστικές ανάγκες. Τέσσερα δισεκατομμύρια στοίχισε στον Τουρισμό το κατασκεύασμα αυτό με την προσβλητική του υπερπολυτέλεια, χωρίς να δοθή η λύσις στο τουριστικό πρόβλημα. Αγνοήθηκαν οι πρακτικές λύσεις. Αν ο Τουρισμός ήθελε όντως να εξυπηρετήση τη πόλι και τους ξένους έπρεπε να συμβουλευθή τους ξενοδόχους της πόλεως που θα του υπεδείκνυαν πρακτικές κι εμπειρικές λύσεις.
Σήμερα με τον περίφημο αυτό ξενώνα το Ναύπλιο απέκτησε ένα σύγχρονο μνημείο για να διαλαλή στους ξένους την ξιππασιά και την κοινότητά μας…
Φ. ΒΑΛΣΑΜΑΚΗΣ
***
Στη μυθολογία θ’ ανατρέξουμε για ν’ αναζητήσουμε τον ιδρυτή της. Γυιός του Ποσειδώνος και της Αμυμώνης ο Ναύπλιος ανήγειρε την πόλι. Ένα παιδί του, ο Παλαμήδης, κατηγορήθηκε άδικα από τον Οδυσσέα και καταδικάστηκε σε λιθοβολισμό. Στον άδικο χαμό του χρωστά τ’ όνομά του ο υψηλός βράχος που δεσπόζει επιβλητικά με τον όγκο του, της πόλεως.
Με την ίδρυσή της αρχίζουν οι αγώνες για την κατάκτηση της πόλεως. Η Αργεία Ήρα θέλει δικιά της την Ναυπλίαν, αλλά ο Ποσειδών την διεκδικεί και τελικά την κατακτά. Ανεξάρτητος στα πρώτα της βήματα και σύμμαχος των Σπαρτιατών κατά τον δεύτερο Μεσσηνιακό πόλεμο κυριεύτηκε από τον Βασιλέα του Άργους Δημοκρατίδη για να γίνει το επίνειο του Άργους και να διατηρήσει το ρόλο αυτό ως σήμερα.
Ψηλά στο βουνό του Παλαμηδιού υπήρχε κι η περίφημη πηγή Κάναθος για να λούζεται η Ήρα και να ανακτά την παρθενική της δροσερότητα.
Ως το 1247 κατείχετο ακόμη από τους Βυζαντινούς για να παίξη ηγετικό ρόλο στην προσπάθεια του Λέοντος του Σγουρού να ιδρύση ελληνικό κράτος στην Πελοπόννησο.
Φράγκοι, Ενετοί, Τούρκοι αλληλοδιάδοχοι κατακτηταί δούλεψαν σκληρά για να κτίσουν το φρούριο του Παλαμηδιού που εθεωρείτο ως απόρθητο. Κι όμως στις 30 Νοεμβρίου του 1822 κατά την επανάσταση το φρούριο αυτό κατελήφθη κι η πόλις του Ναυπλίου παρεδόθη μετά την ήττα του Δράμαλη στα Δερβενάκια.
Το 1828 εγκατεστάθηκε η Κυβέρνησις του Καποδίστρια και το Ναύπλιο ωνομάσθηκε η πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδος.
Εδώ τελειώνει η πολύ σύντομη αυτή ιστορία.