Δημήτριος Υψηλάντης
Ο Δημήτριος Υψηλάντης (1794 – 5 Αυγούστου 1832) ήταν στρατιωτικός
και αγωνιστής της επανάστασης του 1821.
Δημήτριος Υψηλάντης, Giovanni Boggi, 1826
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ήταν γιος του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, δραγουμάνου του Τουρκικού στόλου και γόνου εύπορης και ισχυρής Φαναριώτικης οικογένειας.
Αδελφός του ήταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας. Στάλθηκε στην Γαλλία για να σπουδάσει σε στρατιωτικές σχολές και στη συνέχεια κατατάχθηκε
στην αυτοκρατορική φρουρά του Τσάρου στην Πετρούπολη, φτάνοντας έως τον βαθμό του λοχαγού. Το 1818 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία.
Με την έναρξη της επανάστασης ανέλαβε να αντιπροσωπεύσει τον αδερφό του, Αλέξανδρο Υψηλάντη, ως πληρεξούσιος του Γενικού επιτρόπου Αρχής στην Πελοπόννησο. Στις
20 Ιουνίου του 1821 ανέλαβε την αρχιστρατηγία των επαναστατών και προσπάθησε να οργανώσει τακτικό στρατό. Η προσπάθεια του όμως να περιορίσει την ισχύ των κοτζαμπάσηδων είχε σαν αποτέλεσμα την εκδίωξη του. Ο λαός όμως απαίτησε την αποκατάσταση του και ύστερα από προσπάθειες του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη επανήλθε στην αρχική του θέση. Στις 20 Δεκεμβρίου 1821 άρχισε τις εργασίες της η A’ Εθνική Συνέλευση και στις 15 Ιανουαρίου 1822 εκλέχθηκε πρόεδρος του Bουλευτικού.
Πορτρέτο του Δημήτρη Υψηλάντη, Adam de FRIEDEL, 1830
Ο Υψηλάντης εκπροσώπησε κυρίως την πλευρά των δημοκρατικών και ήρθε σε σύγκρουση με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα έλαβε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου και του Άργους, στην εκστρατεία εναντίον της Αθήνας, στη μάχη των Δερβενακίων, στη μάχη στους Μύλους της Λέρνας και στην μάχη στην Πέτρα της Βοιωτίας. Με την έλευση του Ιωάννη Καποδίστρια ο Υψηλάντης διορίστηκε στρατάρχης του στρατού και ανέλαβε την οργάνωση του και τη μετατροπή του σε τακτικό στρατό με βάση τα ευρωπαϊκά
πρότυπα.
Δ. Ο ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΕΤΑΙ ΑΝΔΡΕΙΩΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΝ ΑΡΓΟΣ O Δημήτριος Yψηλάντης υπερασπίζεται το Άργος, 12-23 Ιουλίου 1822
Peter von Hess (1852)
Μικρόσωμος και φιλάσθενος, απεβίωσε νέος στο Ναύπλιο τον Αύγουστο του 1832, πιθανώς από κληρονομική μυοτονική δυστροφία. Η σωρός του τοποθετήθηκε στο νάρθηκα του Αγίου Γεωργίου στο Ναύπλιο. Το 1843 έγινε η μετακομιδή των λειψάνων του στην πλατεία Πλατάνου (σημερινή Συντάγματος) σε κρύπτη του Μνημείου που κατασκευάστηκε και το οποίο μεταφέρθηκε το 1951 στην πλατεία Τριών Ναυάρχων.
Η πόλη Υψιλάντι (Ypsilanti) στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ πήρε το όνομά του (υπάρχει και σχετική προτομή).
Πηγή
• Αγαπητός Σ. Αγαπητός (1877). Οι Ένδοξοι Έλληνες του 1821, ή Οι Πρωταγωνισταί της Ελλάδος
CityofNafplio.com – Archives ©
www.cityofnafplio.com