Στις 26 Αυγούστου 1922 (13/8 π.ημ.) ο κεμαλικός στρατός εξαπολύει επίθεση κατά του ελληνικού μετώπου (Εσκί Σεχίρ-Κιουτάχεια-Αφιόν Καραχισάρ). Ακολουθεί η κατάρρευση του μετώπου και η ταχύτατη προέλαση των Τούρκων προς τα παράλια.
Με αφορμή, λοιπόν, τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή και την εύρεση μερικών φωτογραφιών του παππού μου, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μερικές πληροφορίες.
Ο Χατζόπουλος Γεώργιος του Δημητρίου (παππούς μου), γεννήθηκε το 1896 στο Ανυφί Ναυπλίας. Πολέμησε στην Μικρασιατική εκστρατεία, στις φωτογραφίες εικονίζεται με το βαθμό του Λοχία. Δεν του άρεσε να μιλά καθόλου για την περίοδο αυτή. Σε έναν μόνο μίλησε… και οι πληροφορίες είναι ελάχιστες.
Στην υποχώρηση του Αυγούστου 1922, στο σύνταγμα που ανήκε, εμφανίστηκε ένας ανώτερος αξιωματικός (ταξίαρχος ή υποστράτηγος) και τους μίλησε για την πορεία υποχώρησης που θα ακολουθήσουν προκειμένου να περάσουν απέναντι σώοι. Αμέσως μετά εμφανίστηκε ένας Λοχαγός, ο οποίος είπε η πορεία του ανώτερου αξιωματικού τους οδηγεί κατευθείαν στους Τούρκους και όποιος θέλει μπορεί να τον ακολουθήσει για να περάσουν απέναντι, στη Χίο.
Ο παππούς μου ακολούθησε τον ανώτερο αξιωματικό και κατέληξε αιχμάλωτος των Τούρκων (με αιχμές για σκοπιμότητα), ενώ αντίθετα όσοι ακολούθησαν το Λοχαγό τα κατάφεραν.
Σε όλους τους αιχμαλώτους, αφαιρέθηκαν τα ρούχα και τους φόρεσαν ένα σακί. “άπαντες οι αίχμάλωτοι άφίκοντο κεκαλυμμένοι διά ρακών, οι πλείστοι, αντί παντός άλλου ενδύματος έφεραν μόνον ένα σάκκον, τον όποιον είχον τρυπήσει καί είχον περάσει πέριξ του λαιμού των”
Καθημερινά κουβαλούσαν πέτρες από το ένα σημείο του στρατοπέδου στο άλλο, χωρίς κανένα ουσιαστικό λόγο, εκτός από τη φυσική τους εξόντωση, σε συνδυασμό με την στέρηση τροφής. Η “εργασία” αυτή συνεχιζόταν καθημερινά και το χειμώνα με τα χιόνια.
Σε έκθεση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, για τους Έλληνες αιχμαλώτους στην Τουρκία (1923), βρήκα έναν Γεώργιο Χατζόπουλο Δεκανέα, χωρίς να αναφέρεται η καταγωγή του ή η ηλικία του, ή κάποιο στοιχείο που να μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι είναι ο παππούς μου.
Ο συγκεκριμένος, ανέφερε στην επιτροπή, για την σφαγή Ελλήνων Μικρασιατών στρατιωτών, οι οποίοι με βάση τις μαρτυρίες υπολογίζονται σε 900!!!.
Επίσης, “Εις την Μαγνησίαν, υμάς 300 αιχμαλώτων, έστερήθη καθ’ ολοκληρίαν τροφής επί οκτώ ημέρας, καί μόνον την έννάτην ημέραν έδωκαν εις τους άποτελούντας αυτήν αιχμαλώτους ολίγον άρτον”
Άντεξε… και επέστρεψε με την ανταλλαγή αιχμαλώτων.