Πέτρος Λυκούδης (1843-1913)

Τα σχέδια και οι χάρτες που θα δημοσιευτούν και μας έχουν παραχωρηθεί από το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, ανήκουν στην προσωπική συλλογή του Στρατηγού Πέτρου Λυκούδη και περιλαμβάνει σχέδια και χάρτες, από διάφορα μέρη της Ελλάδας, επί βασιλέως Όθωνα, τα οποία είναι εξαιρετικά σημαντικά λόγω της πρώιμης χρονολόγησής τους (1830-1850) και των πληροφοριών που δίνουν για την πολεοδομία, τα οδικά δίκτυα κ.λπ.

Ποιός ήταν, όμως, ο Στρατηγός Πέτρος Λυκούδης;

Ο Πέτρος Λυκούδης γεννήθηκε στο Ναύπλιο το 1843. Ήταν γιος του Στυλιανού Π. Λυκούδη από την Κέρκυρα και της Μαρίας Εμμ. Κυδωνάκη-Καλλέργη από την Κρήτη. Η ιστορία της οικογένειας Λυκούδη ανέρχεται στα βυζαντινά χρόνια. Απόγονοι της οικογένειας εγκαταστάθηκαν τον 17ο αιώνα στην Κεφαλλονιά και Ζάκυνθο, ενώ κλάδος της οικογένειας Ζακύνθου μετοίκησε στην Κέρκυρα και στη Βενετία.

 Ο Πέτρος εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων το 1859 και καταταγόμενος στο σώμα του Μηχανικού το 1865 υπηρέτησε στις Διευθύνσεις Ναυπλίου και Κερκύρας. Το 1869 στάλθηκε στη Γαλλία για εκπαίδευση (σύνταγμα Μηχανικού στο Metz) και για παρακολούθηση μαθημάτων στην Ecole des Ponts et Chaussies στο Παρίσι, όπου και βρέθηκε στην κήρυξη του γαλλοπρωσικού πολέμου. Αυτόπτης μάρτυρας της πολιορκίας του Παρισιού, την περιγράφει ζωντανά στις επιστολές προς τον πατέρα του.

Το φθινόπωρο του 1870 επέστρεψε στην Ελλάδα και του ανατέθηκε η εκτέλεση έργων οδοποιίας κυρίως στην Αιτωλοακαρνανία, ενώ το 1875 διορίστηκε καθηγητής Οχυρωματικής στη Σχολή Ευελπίδων. Συμμετείχε στην προέλαση του ελληνικού στρατού στη Θεσσαλία τον Ιανουάριο του 1878, ενώ ένα χρόνο αργότερα έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν στην Πρέβεζα και στην Κωνσταντινούπολη για τις εδαφικές παραχωρήσεις της Τουρκίας προς την Ελλάδα. Το 1880 στάλθηκε από τον Χαρίλαο Τρικούπη στη συνδιάσκεψη του Βερολίνου, ως στρατιωτικός σύμβουλος της ελληνικής αντιπροσωπείας. Το 1881 ο Πέτρος Λυκούδης ήταν μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για τη χάραξη των νέων συνόρων και εργάστηκε με τον άγγλο συνταγματάρχη Ardag για τη σύνταξη του χάρτη της νέας οροθετικής γραμμής. 

Στη φωτογραφία, καθιστός ο πρεσβευτής ,ας στη Πετρούπολη Π. Βράϊλας, στο κέντρο όρθιος ο Πέτρος Λυκούδης, Στρατιωτικός Σύμβουλος του Πρεσβευτή. Στα αριστερά ο Ν. Φουντούλης, Γενικός Πρόξενος στα Γιαννένα και στα δεξιά ο Δημήτριος Μεταξάς Γραμματέας του πρεσβευτή.

Στο διάστημα 1885-89 ασχολήθηκε με τη μελέτη της μόνιμης οχύρωσης της Αθήνας, του Πειραιά και του Ναυστάθμου, θέμα που τον είχε ήδη απασχολήσει από το 1878. Τον Απρίλιο του 1897 βρέθηκε στη θέση του επιτελάρχη στο Γενικό Επιτελείο Στρατού, αναπληρώνοντας τον Α. Μαγγίνα, ενώ δύο χρόνια αργότερα απορρίπτοντας την πρόταση να αναλάβει επίσημα τη θέση, ζήτησε να τεθεί σε διαθεσιμότητα. Το 1906, ύστερα από αίτησή του, αποστρατεύθηκε με το βαθμό του υποστρατήγου. 

Ο Πέτρος Λυκούδης υπήρξε ο εφευρέτης ενός νέου συστήματος λειτουργίας του πυροβόλου όπλου, το λυόμενο πυροβόλο “κατά οριζοντίαν κατεύθυνσιν άνευ λύσεως της συνεχείας των αυλάκων”. Το σύστημά του βραβεύθηκε και αναγνωρίστηκε διεθνώς, ωστόσο η ηθική αμοιβή και η αναγνώριση της εφεύρεσής του από το ελληνικό κράτος άργησε τόσο, ώστε να τιμηθεί μόνον μετά θάνατον, το 1924, με το μετάλλιο στρατιωτικής αξίας 1ης τάξεως. 

Πέθανε στις 31 Μαρτίου του 1913 στην Αθήνα μετά από πενταετή ταλαιπωρία που προήλθε από εγκεφαλική συμφόρηση και κηδεύθηκε, σύμφωνα με την επιθυμία του, χωρίς στρατιωτική στολή και τιμές. 

 

ΠΗΓΗ

Γενεαλογία-Βιογραφία-Έργα και το υπ’ αυτού εφευρεθέν νέον σύστημα λυομένων πυροβόλων / Πέτρου Στυλιανού Λυκούδη (Τόμος Α & Β)