Δόμνα Βισβίζη, (1783 – 1850)
καπετάνισσα και αγωνίστρια της επανάστασης του 1821
από την Αίνο της Ανατολικής Θράκης, στο Ναύπλιο
Στα 1808 παντρεύτηκε τον καπετάνιο Αντώνιο Βισβίζη (ή Χατζη-Αντώνη Βισβίζη) και απέκτησαν πέντα παιδιά.
Ο καπετάν Χατζη-Αντώνης ήταν ναυτικός, από τους πλουσιότερους της Αίνου. Στις 23 Μαρτίου 1821 ο Καπετάν Αντώνης Βισβίζης αρμάτωσε το καλύτερο από τα καράβια του, την «Καλομοίρα», ένα μπρίκι φτιαγμένο στην Οδησσό, με 14 κανόνια και με πλήρωμα 140 ναύτες και ξεκίνησε τον Αγώνα. Η Δόμνα τον ακολούθησε μαζί με τα 4, τότε, ανήλικα παιδια τους.
Ο Βισβίζης διασχίσε τις ελληνικές θάλασσες και έδωσε ναυμαχίες στη Σάμο, τη Λέσβο και τον Εύριπο, ώσπου στις 17 Ιουνίου 1822, σκοτώνεται.
Η Δόμνα αναλαμβάνει τη διοίκηση και γεννά το 5ο παιδί της. Τρία χρόνια αγωνίζεται αψηφώντας κάθε κίνδυνο, ξοδεύοντας όλη της την περιουσία.
Όταν πάλιωσε το πλοίο της, το χάρισε στο ελληνικό κράτος που το μετέτρεψε σε πυρπολικό. Λέγεται ότι ο Δ. Υψηλάντης την αποκαλούσε «Ευγενεστάτη και Γενναιοτάτη».
Η Δόμνα Βισβίζη εγκαταστάθηκε με τα πέντε ορφανά και ανήλικα παιδιά της αρχικά στο Ναύπλιο αφού ήταν το κέντρο της Επανάστασης και του νέου κράτους. Εκεί συνεταιρίζεται με έναν καλόγερο για να ανοίξει καφενείο, αλλά αυτός της κλέβει τα χρήματα. Αργότερα βρισκεται στην Ερμούπολη της Σύρου σε συνθήκες μεγάλης φτώχειας. Πλήθος απατεώνων την εκμεταλλεύεται.
Τον Ιούλιο του 1833, στέλνει προς την επί των Ναυτικών εξεταστική επιτροπή, επιστολή συνταγμένη στο Ναύπλιο, στην οποία εκθέτει τη δύσκολη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει και ζητά οικονομική βοήθεια.
Το 1845 εγκαταστάθηκε στον Πειραιά, όπου και πέθανε ξεχασμένη από όλους.
Η επιστολή της στον Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια
«…Γνωρίζω ότι φαίνομαι όχι μόνον οχληρά και βαρετή, αλλά και τολμηρά. Ανάγκη όμως μεγίστη μ’ αναγκάζει και μάλλον με βιάζει! Κατ’ ανάγκη λιμού, λιμοκτονίας και άκρας πτωχείας κατήντησα κλινήρης εις τόπον ξένον, μακράν των δυστυχών μου ορφανών και ανηλίκων. Δεν είμαι εις κατάστασιν να επιστρέψω εις αυτά, επειδή έμεινα έρημος και αυτής της εφημέρου τροφής στερούμενη, κινδυνεύομεν να αποθάνομεν από την πείναν! Επί Μάρτυρι Θεώ δεν έχω καν τα αναγκαία μου έξοδα να επιστρέψω προς την ατυχή οικογένειά μου… Ο πατήρ των ανηλίκων ορφανών μου εθυσίασεν και ζωήν και κατάστασιν υπέρ του έθνους, τα παιδιά του λιμοκτονούν, πεθαίνουν από την πείναν! Το έθνος δεν ευσπλαγχνίζεται; Κινδυνεύουν και εντός ολόγου χάνονται… Προστρέχω προς την έμφυτον φιλανθρωπίαν σας, θερμώς παρακαλούσα όπως μοι γίνη καν μικρά εξοικονόμησις, ίνα περιθάλψω και δυνηθή ανακουφίσω τα τέκνα μου και προλάβω αυτά πριν, ή εκ της λιμοκτονίας εξοντωθώσι.
Της εξοχότητός της δούλη, η δυστυχής χήρα Δόμνα Βισβίζη»
ΠΗΓΕΣ