ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΑΠΟΛΛΩΝ
9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΠΡΟΚΥΡΗΞΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΗΣ
ΝΑΥΠΛΙΩΤΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
Η εφημερίδα «Απόλλων» (αντικαποδιστριακή) επρόκειτο αρχικά να εκδοθεί στο Ναύπλιο, όπου στις 9 Δεκεμβρίου 1830 κυκλοφόρησε προκήρυξη που διαφήμιζε την έκδοση της εφημερίδας για την Πρωτοχρονιά του 1831. Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο Πολυζωίδης κλήθηκε από τον Βιάρο Καποδίστρια, ο οποίος του συνέστησε να αναβάλει την έκδοση της εφημερίδας. Ο Πολυζωίδης επέμενε στην έκδοση της εφημερίδας, αλλά την ώρα που τυπωνόταν το πρώτο φύλλο της, η αστυνομία εμπόδισε την έκδοση, κατάσχοντας όσα αντίτυπα είχαν ήδη εκτυπωθεί, καθώς και τα τυπογραφικά μηχανήματα.
Όπως γράφει ο Αγγ. Βλάχος «Την πρωίαν ευθύς της ημέρας, καθ’ ην έμελλε να δημοσιευθή ο “Απόλλων”, ενώ ειργάζοντο ήδη τα πιεστήρια, ενεφανίσθησαν ένοπλοι εν τω τυπογραφείω και απηγόρευσαν την τύπωσιν εν ονόματι της κυβερνήσεως. Την επαύριον δε κατεσχέθησαν τα φύλλα και άπαν το υλικόν».
Ποιοί ήταν όμως οι υποστηρικτές της εφημερίδας στην περιοχή μας; Η απάντηση μας δίνεται από το αρχείο του ίδιου του Ι. Καποδίστρια. Στο έγγραφο που ακολουθεί καταγράφονται οι συνδρομητές του “Απόλλωνος”. Στην πρώτη στήλη αναγράφονται “όσοι συνέδραμον από της εκ Ναυπλίας προκηρύξεως” και στη δεύτερη στήλη “όσοι συνέδραμον μετά την έκδοσίν του”.
Λίγα λόγια για την εφημερίδα “ΑΠΟΛΛΩΝ”
Δισεβδομαδιαία εφημερίδα της Ύδρας, «πολιτική και φιλολογική», που ασκούσε αδιάλλακτη αντιπολίτευση στον Ιωάννη Καποδίστρια, κατά την τελευταία περίοδο της διακυβέρνησης του.
Ο «Απόλλων» εκδιδόταν σε μεσαίο σχήμα τεσσάρων σελίδων, από τις 11 Μαρτίου ως τις9 Οκτωβρίου 1831, από τον λόγιο Αναστάσιο Πολυζωίδη (1802-1873), πολιτικό φίλο του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και ένθερμο υποστηρικτή των δημοκρατικών και συνταγματικών θεωριών της Ιουλιανής Επανάστασης του 1830 στη Γαλλία. Πρόκειται για τον μετέπειτα δικαστικό, που δίκασε τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη το 1834 και αρνήθηκε να επικυρώσει τη θανατική του καταδίκη, με αποτέλεσμα να υποστεί διώξεις και ο ίδιος.
Πολιτικός σύμβουλος του εκδότη ήταν ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και συνεργάτες σπουδαία ονόματα της εποχής εκείνης, όπως ο λόγιος κληρικός Θεόκλητος Φαρμακίδης, ο πολιτικός και διπλωμάτης Κωνσταντίνος Ζωγράφος και ο ρομαντικός ποιητής Παναγιώτης Σούτσος. Παράλληλα, η εφημερίδα αναδημοσίευε και αντικαποδιστριακά κείμενα ξένων εφημερίδων, ιδίως αγγλικών, που μεταφράζονταν από τον Σκώτο φιλέλληνα Εδουάρδο Μάσσων (Edward Masson), που αργότερα ήλθε σε αντιπαράθεση με τον Πολυζωίδη, ως εισαγγελέας στη δίκη Κολοκοτρώνη.
Μετά την απαγόρευση της έκδοσης της εφημερίδας ο Πολυζωίδης κατέφυγε τότε στην Ύδρα και με την ένοπλη υποστήριξη των «συνταγματικών» που είχαν καταφύγει εκεί, εξασφάλισε την απρόσκοπτη έκδοση της εφημερίδας του. Από τα πρώτα του κιόλας φύλλα, ο «Απόλλων» άσκησε σφοδρή πολεμική κατά της κυβέρνησης και του Καποδίστρια προσωπικά. Στο κύριο άρθρο του 4ου φύλλου τονιζόταν ότι κύριος σκοπός της εφημερίδας ήταν η αναγγελία «εις όλον τον φωτισμένον κόσμον, μάλιστα δ’ εις την Ευρώπην και εις αυτούς τους μεγαλοδυνάμους προστάτας, ότι το ελληνικόν έθνος δεν επιθυμεί άλλως να κυβερνάται ειμή συνταγματικώς». Ως έμβλημα της εφημερίδας υπήρχαν από το 6ο φύλλο κάτω από τον τίτλο οι λέξεις: «Εθνική Συνέλευσις! Σύνταγμα!». Από τον Ιούνιο του 1831 άρχισε να δημοσεύει αναφορές —πλαστές στην πλειονότητά τους— με τις οποίες οι κάτοικοι διαφόρων επαρχιών, ζητούσαν από τον Καποδίστρια να συγκαλέσει την Εθνοσυνέλευση, με σκοπό τη σύνταξη Συντάγματος.
Οι προσπάθειες του Καποδίστρια να παρεμποδίσει την έκδοση και την κυκλοφορία του «Απόλλωνος» απέτυχαν, παρότι στις 26 Απριλίου 1831 εξέδωσε τον πρώτο νόμο περί Τύπου στην Ελλάδα, με πολλά βάρη για την ελευθεροτυπία. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα η εφημερίδα του Πολυζωίδη εξελίχθηκε σε αδιάλλακτο αντιπολιτευτικό όργανο, που προπαγάνδιζε ανοιχτά την εξέγερση κατά του Κυβερνήτη. Στην εφημερίδα θα πρέπει να αποδοθεί σημαντικό μέρος της ευθύνης για τη διάδοση του πνεύματος εμπάθειας ανάμεσα στα αντιμαχόμενα μέρη, που οδήγησε στα τραγικά γεγονότα του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου 1831. Στο φύλλο της 30ης Σεπτεμβρίου 1831 αναγγέλλεται ο φόνος του Καποδίστρια και εξαίρεται ο πατριωτισμός των φονέων του, τους οποίους δικαιολογεί για την πράξη τους.
Λίγες ημέρες αργότερα και συγκεκριμένα στις 9 Οκτωβρίου 1831 θα κυκλοφορήσει το τελευταίο φύλλο του «Απόλλωνα», στο οποίο ο εκδότης του δηλώνει: «Παύομεν την έκδοσιν της εφημερίδος μας, επειδή απολαύσαμεν τον σκοπόν μας- ο τύραννος δεν υπάρχει πλέον».